Smaczliwka amerykańska, awokado
Nazwa polska: Smaczliwka amerykańska, awokado
Nazwa łacińska: Persea americana
Rodzina: Wawrzynowate - Lauraceae
Pochodzenie: Meksyk, Ameryka Centralna
Smaczliwka amerykaÅ„ska jest tropikalnym drzewem dorastajÄ…cym do 20m wysokoÅ›ci. LiÅ›cie sÄ… skórzaste, lancetowate, caÅ‚obrzegie, o dÅ‚ugoÅ›ci do 25cm i 2-12cm szerokoÅ›ci, uÅ‚ożone na pÄ™dzie skrÄ™tolegle lub naprzemianlegle. Kwiaty żóÅ‚tawozielone, zebrane w wiechy na szczytach pÄ™dów. Owoc smaczliwki, nazywany gruszkÄ… awokado, ma gruszkowaty, rzadziej okrÄ…gÅ‚y lub jajowaty ksztaÅ‚t. Gruby, zielony egzokarp otacza tÅ‚usty, kremowozielonkawy miąższ (mezokarp) oraz niejadalne nasiono. Ze wzglÄ™du na brak endokarpu owoc ten jest jednonasiennÄ… jagodÄ…, z nasionem otoczonym cienkÄ… Å‚upinÄ… nasiennÄ…. Z uwagi jednak na podobieÅ„stwo morfologiczne część autorów zalicza ten owoc do pestkowców. Okres dojrzewania owocu jest wyjÄ…tkowo dÅ‚ugi – przeciÄ™tnie trwa 6-8 miesiÄ™cy. CzęściÄ… jadalnÄ… jest miąższ, stanowiÄ…cy ok. 85% masy owocu. LiÅ›cie, gaÅ‚Ä™zie, kora i pestki awokado sÄ… trujÄ…ce dla zwierzÄ…t. Spożycie może doprowadzić do Å›mierci.
Awokado jest stosowane przede wszystkim w sztuce kulinarnej. Zawarte w owocach tÅ‚uszcze sÄ… równie Å‚atwo przyswajalne przez organizm czÅ‚owieka co masÅ‚o. Zawartość nienasyconych tÅ‚uszczów sprawia, że polecane powinno być osobom chorujÄ…cym na miażdżycÄ™, nadciÅ›nienie oraz jako uzupeÅ‚nienie diety lub namiastka masÅ‚a. Awokado wskazane jest dla osób chorujÄ…cych na stÅ‚uszczenie wÄ…troby i zaburzenia metabolizmu tÅ‚uszczów, gdyż zawarta w nim miedź powoduje normalizacjÄ™ funkcji enzymatycznych wÄ…troby i ustÄ™powanie stÅ‚uszczenia. DojrzaÅ‚y owoc doskonale siÄ™ rozsmarowuje. Bywa zamiennikiem tÅ‚uszczów zwierzÄ™cych. Spożywać go można w postaci saÅ‚atek oraz przystawek. Dodanie soku z cytryny zapobiega brunatnieniu miąższu owocu. Awokado stosuje siÄ™ także w kosmetyce. Maseczki z tego owocu Å‚agodzÄ… podrażnienia skóry (w tym również spowodowane sÅ‚oÅ„cem) i odżywiajÄ… cerÄ™.